معرفی انواع ایمپلنت دندان و کاربردهای آن‌ها

کاشت انواع ایمپلنت‌ های دندانی، انقلابی در دنیای دندانپزشکی ایجاد کرده است، ایمپلنت دندان یکی از مؤثرترین روش‌های جایگزینی دندان‌های از دست‌رفته است که نه تنها ظاهر طبیعی دارد، بلکه عملکردی مشابه دندان واقعی ارائه می‌دهد، انواع مختلفی از ایمپلنت ها وجود دارد که هر کدام از این انواع، ویژگی‌ها، مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند، اما کدام نوع برای شما مناسب‌تر است؟ آیا همه افراد می‌توانند از ایمپلنت استفاده کنند یا محدودیت‌هایی وجود دارد؟

انواع ایمپلنت دندانی براساس نوع فیکسچر

ایمپلنت‌های دندانی بر اساس نوع فیکسچر به چندین دسته تقسیم می‌شوند که در ادامه انواع آن‌ ها بیان شده است.

ایمپلنت‌های اندواستیل

این نوع ایمپلنت ‌ها رایج‌ ترین نوع هستند و به‌ طور مستقیم در داخل استخوان فک قرار می‌گیرند، فیکسچر این ایمپلنت ‌ها شبیه به پیچ است و در داخل استخوان فک قرار می‌گیرد و سپس پروتز دندانی روی آن قرار داده می‌شود، این نوع برای اکثر افراد مناسب است، خصوصا اگر استخوان فک به اندازه کافی ضخیم باشد.

ایمپلنت‌های ساب‌پریواستیل

این نوع ایمپلنت‌ دندان برای افرادی مناسب است که استخوان فک کافی برای قرار دادن فیکسچر ایمپلنت اندواستیل ندارند و در این روش، فیکسچر ایمپلنت زیر بافت لثه اما روی استخوان قرار می‌گیرد.

ایمپلنت‌های زایگوماتیک

ایمپلنت ‌های زایگوماتیک در مواقعی استفاده می‌شوند که فرد استخوان فک فوقانی کافی ندارد، این ایمپلنت ‌ها به‌ جای قرار گرفتن در استخوان فک، در استخوان  زایگوماتیک  قرار می‌گیرند. این روش برای افرادی که به دلیل تحلیل استخوان فک نمی‌توانند از ایمپلنت‌ های معمولی استفاده کنند، مناسب است.

انواع ایمپلنت دندانی بر اساس مراحل کاشت

ایمپلنت ‌های دندانی بر اساس مراحل کاشت به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند که در هر کدام از این روش ‌ها، مراحل و تکنیک ‌های مختلفی برای قرار دادن فیکسچر ایمپلنت و تاج دندانی وجود دارد، این دسته‌ بندی به شرح زیر است.

ایمپلنت دندانی یک‌ مرحله‌ای

در این روش، فیکسچر ایمپلنت و تاج دندانی به ‌طور همزمان در یک مرحله در داخل استخوان فک قرار داده می‌شود و در این نوع، پس از کاشت ایمپلنت، تنها یک جراحی نیاز است و هیچ نیازی به جراحی مجدد برای نمایان شدن فیکسچر ایمپلنت نیست و این روش برای افرادی استفاده می‌شود که به سرعت به تاج دندانی نیاز دارند یا در شرایط خاص به سرعت باید ایمپلنت تکمیل شود.

ایمپلنت دندانی دو‌مرحله‌ای 

این روش شامل دو مرحله است، ابتدا فیکسچر ایمپلنت در داخل استخوان فک قرار می‌گیرد و بعد از گذشت چند ماه، زمانی که ایمپلنت به استخوان جوش خورده و در آن مستحکم شد، جراحی دوم برای نمایان شدن فیکسچر و قرار دادن تاج دندانی انجام می‌شود. این روش برای افرادی که به زمان بیشتری برای جوش خوردن ایمپلنت نیاز دارند، مناسب است. 

انواع ایمپلنت دندان براساس اندازه

ایمپلنت ‌های دندانی براساس اندازه فیکسچر و ابعاد آن به دسته‌ های مختلفی تقسیم می‌شوند، اندازه فیکسچر ایمپلنت به عواملی مانند عرض و ضخامت استخوان فک، نیاز به استحکام و پایداری و نوع درمان بستگی دارد و انواع ایمپلنت براساس اندازه عبارتند از:

ایمپلنت استاندارد

این نوع ایمپلنت ‌ها دارای ابعاد معمولی و استاندارد هستند و برای بیشتر افراد با استخوان فک مناسب طراحی شده‌اند و قطر این ایمپلنت‌ها بین 3.5 تا 4.5 میلی‌متر و طول آن‌ها بین 8 تا 16 میلی‌متر متغیر است و این ایمپلنت ‌ها به دلیل اندازه و طراحی متعارف خود برای استفاده در اغلب موارد مناسب هستند.

ایمپلنت ‌های مینی

این ایمپلنت‌ ها دارای قطر کوچکتری هستند و برای افرادی استفاده می‌شوند که دارای استخوان فک نازک یا فضای محدود هستند و قطر این ایمپلنت‌ها بین 2.5 تا 3.5 میلی‌ متر است، این نوع ایمپلنت‌ ها در نواحی جلویی فک که عرض استخوان محدود است، کاربرد دارند.

ایمپلنت‌های پهن

ایمپلنت‌ های بزرگ دارای قطر بیشتری هستند و برای افرادی که نیاز به استحکام و پایداری بیشتری دارند، استفاده می‌شوند و قطر این ایمپلنت‌ ها بین 5 تا 6 میلی‌متر است، این ایمپلنت‌ ها در نواحی خلفی فک که استخوان ضخیم‌ است و فشار بیشتری را تحمل می‌کند، به کار می‌روند.

انواع ایمپلنت دندان براساس شکل ظاهری

ایمپلنت‌ های دندانی از نظر شکل ظاهری به چند دسته تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی ‌ها و کاربرد خاص خود را دارند، این تقسیم ‌بندی به طراحی و ساختار فیکسچر ایمپلنت و نحوه قرارگیری آن در استخوان فک بستگی دارد و انواع ایمپلنت از نظر شکل ظاهری عبارتند از:

ایمپلنت مخروطی

ایمپلنت مخروطی برای استخوان‌های نرم‌تر یا نواحی خاصی از فک که نیاز به پایداری بیشتر دارند، استفاده می‌شود و طراحی مخروطی باعث می‌شود که ایمپلنت به‌ راحتی درون استخوان قرار گیرد و با کمترین فشار به‌ طور طبیعی در استخوان تثبیت شود، این نوع ایمپلنت به دلیل داشتن طراحی مخروطی، به استخوان فک بهتر جوش می‌خورد و خطر جابجایی را کاهش می‌دهد و ایمپلنت‌ های مخروطی برای استخوان‌ های ضعیف یا تحلیل‌ رفته که نیاز به تثبیت و جوش خوردن سریع  دارند، مناسب هستند.

ایمپلنت صاف

ایمپلنت صاف یا صفحه ‌ای به شکل یک صفحه مستطیلی یا صاف طراحی می‌شود و این نوع ایمپلنت‌ ها برای افرادی استفاده می‌شوند که در نواحی خاصی از فک به دلیل تحلیل شدید استخوان، فضای کافی برای قرار دادن ایمپلنت پیچ‌ دار یا مخروطی ندارند، ایمپلنت‌ های صفحه ‌ای در مواقعی که نیاز به افزایش سطح تماس ایمپلنت با استخوان باشد، استفاده می‌شوند.

ایمپلنت استوانه‌ای

ایمپلنت استوانه‌ای یکی از پرکاربردترین انواع ایمپلنت‌ ها است، فیکسچر ایمپلنت استوانه ‌ای به شکل یک لوله بلند و مستقیم است که به‌طور مستقیم در استخوان فک قرار می‌گیرد و این نوع ایمپلنت برای استخوان ‌های با کیفیت خوب و شرایط مناسب فک بهترین گزینه است، در ایمپلنت‌ های استوانه ‌ای، طراحی استوانه‌ ای اجازه می‌دهد تا فیکسچر به‌طور مستقیم و به‌راحتی در استخوان فرو رود و پایداری خوبی ایجاد کند و این نوع ایمپلنت برای اکثر افراد مناسب است و استحکام بالایی دارد.

انواع ایمپلنت دندان براساس ماده سازنده

ایمپلنت ‌های دندانی براساس ماده سازنده به چند نوع مختلف تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ ها و مزایای خاص خود را دارند، مواد سازنده اصلی ایمپلنت ‌های دندانی عبارتند از:

ایمپلنت‌های تیتانیومی 

تیتانیوم یکی از محبوب ‌ترین و رایج‌ ترین مواد برای ساخت ایمپلنت دندانی است و این ماده به دلیل خصوصیات عالی خود، مانند مقاومت بالا در برابر خوردگی و سازگاری بیولوژیکی با بدن در صنعت دندانپزشکی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد، تیتانیوم به‌ راحتی با استخوان جوش می‌خورد و به‌ عنوان ماده‌ای مطمئن برای ایمپلنت‌ها در نظر گرفته می‌شود.

ایمپلنت‌های سرامیکی 

ایمپلنت‌های سرامیکی از مواد زیست ‌سازگار مانند زیركونیا ساخته می‌شوند و این ایمپلنت ‌ها به دلیل ظاهر طبیعی‌ و مشابه دندان ‌های طبیعی و برای افرادی که حساسیت به فلزات دارند یا به دنبال گزینه‌ ای بدون فلز هستند، محبوبیت دارند، ایمپلنت ‌های سرامیکی در برابر خوردگی مقاوم هستند، اما استحکام و دوام کمتری نسبت به ایمپلنت‌ های تیتانیومی دارند.

انواع ایمپلنت دندان براساس نوع اتصال

ایمپلنت دندان براساس نوع اتصال به اباتمنت به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود که هر کدام ویژگی‌ ها و مزایای خاص خود را دارند.

اتصال شش ضلعی داخلی

در این نوع اتصال، سر ایمپلنت به صورت شش ضلعی طراحی شده است و اباتمنت در داخل این شش ضلعی قرار می‌گیرد و با پیچ محکم می‌شود، این نوع اتصال به عنوان اتصال مادگی شناخته می‌شود، زیرا اباتمنت به داخل سر ایمپلنت وارد می‌شود و اتصال شش ضلعی داخلی به دلیل استحکام بالا و کم بودن احتمال حرکت و جابجایی اباتمنت، یکی از رایج‌ ترین و مطمئن ‌ترین انواع اتصال است.

اتصال شش ضلعی خارجی

در این نوع اتصال، سر ایمپلنت به شکل شش ضلعی برآمده طراحی می‌شود و اباتمنت به صورت پیچ از بیرون به این برآمدگی متصل می‌شود، این نوع اتصال به عنوان اتصال نری شناخته می‌شود، زیرا اباتمنت به سر ایمپلنت از بیرون متصل می‌شود و بیشتر در ایمپلنت‌ های قدیمی ‌تر استفاده می‌شد و مزایای خاص خود را از جمله سادگی و قابلیت ‌های بیشتر در نصب پروتزهای مختلف دارد.

اتصال هشت ضلعی داخلی

در این نوع اتصال، سر ایمپلنت به صورت هشت ضلعی طراحی شده است و اباتمنت در داخل این هشت ضلعی قرار می‌گیرد و با پیچ محکم می‌شود مانند اتصال شش ضلعی داخلی، این نوع اتصال هم به عنوان اتصال مادگی شناخته می‌شود، اتصال هشت ضلعی داخلی برای ایمپلنت‌هایی استفاده می‌شود که نیاز به دقت بالا در اتصال دارند و موجب استحکام بیشتر و کاهش احتمال حرکت اباتمنت می‌شود.

سوالات متداول

در نهایت…

ایمپلنت‌ های دندانی به‌ عنوان یک راه‌حل موثر و بادوام برای جایگزینی دندان‌ های از دست رفته، کیفیت زندگی افراد را به طور چشمگیری بهبود می‌بخشند و با توجه به تنوع انواع ایمپلنت ‌ها از نظر مواد، اندازه، شکل و روش ‌های کاشت، مهم است که انتخاب ایمپلنت متناسب با نیازها و شرایط هر فرد توسط متخصص دندانپزشکی انجام شود، رعایت مراقبت‌ های پس از کاشت و پیگیری درمان به ‌طور منظم به حفظ نتایج طولانی ‌مدت و موفقیت ‌آمیز کمک می‌کند و انتخاب درست ایمپلنت نه‌تنها به بهبود زیبایی و عملکرد دندان‌ ها می‌انجامد، بلکه اعتماد به نفس فرد را نیز افزایش می‌دهد.